Organize Perakendenin Kasım Tablosu

24 Aralık 2009/ Perşembe


AMPD Perakende Endeksi Kasım 2009 sonuçlarına göre organize perakende ciroları geçtiğimiz ay Ekim ayına göre yüzde 9 artarken, yıllık ciro artışı yüzde 15 seviyesinde gerçekleşti

Kasım ayı itibariyle, perakende sektörü cirolarında 11 aylık ve yıllık bazda bir artış gerçekleşti.

Kasım ayı ciroları ekim ayına kıyasla yüzde 9 artarken, 2008 yılının Kasım ayına göre aylık değişim ise yüzde 15 seviyesinde oldu. 2008 Kasım ayındaki yıllık artış 2007 Kasım ayına kıyasla yüzde 8 seviyesindeydi. 2009 Kasım ayındaki yıllık ciro artışı ise (Kasım’dan Kasım’a) yüzde 5 düzeyinde gerçekleşti.

2009 yılının ilk 11 ayını 2008 yılının aynı dönemiyle kıyasladığımızda, organize perakende cirosunun yüzde 6 büyüdüğü görülüyor.

CNBC-e Tüketici Güven Endeksi Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 7,4 gerileyerek 88,28 değerini aldı. Bu veri 2009 Mayıs ayından bu yana gerçekleşen en düşük değer oldu .
CNBC-e Tüketim Endeksi Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,96’lık bir artışla 152,67 değerini aldı



CNBC-e Tüketim Eğilim Endeksi bir önceki aya yüzde 1.5 düşerek 139.11 değerini aldı. Bu da 2009 Mart ayından bu yana gerçekleşen en düşük değer oldu.





Yıl sonu yaklaşırken cirolarda aylık ve yıllık büyüme gerçekleşti. Hazır giyim perakendesi ciro büyümesinde lider konumunu koruyor yüzde 5’lik artışa rağmen, tüketim eğilimi ve tüketici güvenindeki düşüşler, gelecek dönem için önemli sinyaller taşıyor.

Gıda ve gıda-dışı cirolar
Alt sektörler bazında ciroları incelendiğinde, gıda perakendesi cirosunda önceki aya göre yüzde 1 artış yaşandığını görülüyor.Alt sektörler bazında ekim ayında yaşanan mevsimsel düşüşler, kasım ayında normal trendine döndü. Gıda dışında ise aylık ciro değişimi yüzde 23 artış olarak gerçekleşti. Hazır giyim sektörü cirosu ise yüzde 37 artış kaydetti.
Aylık bazda geçen yılın Kasım ayıyla kıyaslandığında, gıda perakendesi ciroları yüzde 7, Gıda dışı perakende cirosu yüzde 28 ve hazır giyim ciroları yüzde 42 büyüdü.

Yıllık olarak baktığımızda ise gıda cirolarının yüzde 3 arttığı görülüyor.Öte yandan gıda dışında yüzde 9 büyüme gözleniyor.2008 Kasım ayından- 2009 Kasıma yıllık yüzde 14 büyüme yaşayan hazır giyim sektörü, alt kırılımdaki ciro artışının yine lideri konumundadır.

2009 ilk 11 ayını 2008 yılının ilk 11 ayıyla kıyasladığımızda, gıda ciroları yüzde 4 artarken, gıdadışı yüzde 10, hazır giyim ise yüzde 15 büyüme gerçekleşti.

2009 yılı Kasım ayında 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya göre yüzde 1,27, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,96, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,53 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 6,53 artış gerçekleşti.

Alt sektörler bazında ciro artışı sürerken, gıda perakendesi 11 aylık dönemde yatırımlarının dönüşlerini almaya başladı Ekim ayında gıdadışında yaşanan mevsimsel düşüşler kasım ayı ile birlikte yükselişe döndü.

Metrekare endeksi
Metrekare endeksine baktığımızda, yıllık olarak yüzde 14 artış gözlemleniyor.Öte yandan, 2008 Kasım ayındaki bir yıllık büyümeye baktığımızda yüzde 20 artış yaşandığı görülüyor.Aralık 2008 sonuna kıyasla 2009 yılı ilk 11 aylık metrekare artışı ise yüzde 12 oranında gerçekleşti.

Mağaza sayılarına baktığımızda ise, yıllık yüzde 13 artış yaşandığı görülmektedir; ancak 2008’deki yıllık yüzde 23’lük artış oranlarına kıyasla büyüme hız kesti.



Sektör kriz ortamında bile güvenle yatırımlarını sürdürüyor. Kasım ayı içerisinde açılan 7 AVM sektörün yakın ve orta vadede gerçekleşecek düzelmeye duyduğu güvenin ifadesidir. Gıdadışı perakende yatırımları da önceki aylara göre artış kaydetti.

Bu yatırımların bölge KOBİ'lerine sağladığı destek ve bölgede yarattığı kayıtlı istihdam, organize perakendenin gücünü bir kez daha ortaya koyuyor.

Gıda ve gıda-dışı metrekareleri
Kasım 2009’da yıllık metrekare artışı gıdada yüzde 15, gıda dışında yüzde 11 seviyesinde gerçekleşti. Hazır giyimde yüzde 14 yıllık metrekare artışı yaşandı
Gıdada 2008 yılı Kasım ayındaki yıllık artış yüzde 20 iken, 2009 yılı Kasım ayında bu oran düştü.

Gıda dışında ise 2008’deki yüzde 21’lik büyüme 2009’da yüzde 11’e geriledi.
Geçen sene hazır giyim metrekare alanında ise yüzde 28 büyüme gözlemlenmişti; 2009 Kasım ayında yıllık hazır giyim metrekaresi ise yüzde 14 arttı.

Aralık 2008 sonuna kıyasla 11 aylık büyümeye baktığımızda da, en yoğun metrekare artışının yüzde 14 ile gıda perakendesinde olduğu görülüyor.Gıda dışında 11 aylık metrekare artışı yüzde 10, hazırgiyimde 11 aylık metrekare artışı yüzde 13 oldu..

Geçen yılın Kasım ayına göre yıllık mağaza sayıları gelişimine baktığımızda ise, Gıdada yüzde 21 artış olurken, gıda dışında ise yüzde 5 artış olduğu görülüyor.Hazır giyim sektöründe mağaza sayısı artışı yüzde 6 düzeyinde oldu..

Gıda perakendesi yıllık yüzde 21 mağaza sayısı artışıyla yatırımlarda öncü konumdadır ve 2008 yılındaki eğilimini sürdürüyor. Gıdadışı yatırım ivmesini yavaşlatmış olmasına rağmen, özellikle yeni açılan AVMlere bağlı olarak büyümesini sürdürdü. Hazır Giyim perakendesi kasım ayında yatırım atağıyla metrekaresini yıllık bazda yüzde 14 artırmış, Kriz döneminde de farklı bölgelerde yeni müşterilere ulaşma kararlılığını sürdürdü.

Kasım ayında açılan 7 yeni AVM mağaza sayılarında artışta etkili oldu. Organize perakende sektörü, bir bütün olarak ekonominin güvenilir payandası olduğunu bu davranış modeli ile tekrar gösteriyor. Sektörde gıda dışındaki genel eğilim, mağaza metrekarelerinin büyümesi yönündedir.

Metrekare başına cirolar
Kasım 2009’da metrekare başına ciro endeksi, Ekim ayına göre yüzde 8 artdı 2008 kasım ayına kıyasla aylık bazda yüzde 6 artış görülüyor.



Gıda ve gıda-dışı metrekare başına cirolar
Alt sektörlere baktığımızda; gıdada Ekim ayına göre değişiklik olmadı 2008 yılı aynı döneminde ise yüzde 8 düşüş gerçekleştiği görülüyor. Gıda dışında ise hem aylık bazda hem de Kasım 2008’e göre yüzde 20lik artış olduğu gözleniyor.

Hazır giyim sektörüne baktığımızda ise önceki aya göre metrekare başına cirolarda yüzde 35 artış oldu. 2008 yılının kasım ayına göre ise yüzde 33 artış kaydedilti. Geçen yılın aynı döneminde yüzde 10luk artış yaşandı

Aylık bazdaki metrekare artışından daha yüksek gerçekleşen ciro artışına bağlı olarak, metrekare başına cirolar yükselti. Öte yandan, sektör genelinde yıllık bazda yüzde 6 verimlilik artışı yakalanmıştır ki bu da kayda değer bir gelişmedir.
Sektör, yatırımlarının geri dönüşü konusunda güvenli ve etkin olmaya devam etiyor.Organize perakendenin gün geçtikçe sağladığı bu etkinlik devlet açısından da daha fazla gelir anlamına geliyor.

Sektör istihdamı
Sektör istihdamı aylık bazda yüzde 2, yıllık bazda ise yüzde 1 arttı. Toplam çalışan sayısında Aralık 2008 sonundan bu yana yüzde 2 artış kaydedildi.
Bilindiği gibi Türkiye genelindeki eylül ayı işsizlik oranı yüzde 13,4 olarak açıklandı Bu oran kentsel istihdamda yüzde 16,2 düzeyindedir. Bu durumda organize perakende, ender rastlanan bir istihdam koruma başarısı yakaladı.



Gıda ve gıda-dışı perakendede istihdam
Alt sektörlerde de 2008’deki istihdam artışının hız kestiği görülüyor.Gıdada yıllık bazda yüzde 5 istihdam düşüşü yaşandı Gıdadışında yüzde 4 artış olurken, hazırgiyimde ise yüzde 8 istihdam gelişimi gözleniyor.

Kasım 2009 itibariyle, Aralık 2008’den beri olan 11 aylık dönemde hazır giyim yüzde 8 istihdam artışı sağlarken, gıda yüzde -2 düşüş, toplam gıda dışı ise yüzde 3 artış yaşadı Kasım ayında özellikle gıda dışı organize perakendede geçtiğimiz aylardan sonra yeniden bir istihdam hamlesi gözleniyor.Gıdadışı ve hazır giyim alt sektörleri yıllık ve aylık istihdam gelişimini sürdürdü.

Sektör, işsizliğin yüzde 13,4’e ulaştığı dönemde istihdam yaratma gücünü tüm olumsuzluklara rağmen yıllık toplam yüzde 1 artışla gerçekleşti. Alt sektörler bazında istihdam gelişimi yüzde 8’e kadar yükseliyor.Sektörün çalışanına bir kariyer imkanı sunan bu istihdam kapasitesi, karar vericiler nezdinde de önemle değerlendirilmelidir.

Fiş sayıları
Ekim ayına göre organize perakende fiş sayıları yüzde 3 azalırken, 2008 Kasım ayına kıyasla aylık artış yüzde 12 seviyesinde oldu. 2009’un ilk 11 ayı 2008 yılının ilk 11 ayıyla kıyaslandığında yüzde 14 düzeyinde fiş sayısı artışı gerçekleşti.

Fiş sayılarında yıllık bazda yüzde 14 artış gözleniyor.Bu durum hem kayıtlılığın gelişimine dikkat çekmekte hem de tüketicinin bir süredir benimsediği üzere, sık alışverişe çıktığında her defasında az satın aldığına işaret ediyor.



Gıda ve gıda dışı fiş sayısı
Gıdada aylık fiş sayısı düşerken, gıdadışı ve hazırgiyimde artış gerçekleşti.
Gıdada fiş sayısı 2008 Kasım ayına göre yıllık yüzde 13 artarken, gıdadışında bu oran yüzde 17 oldu.. Hazır giyimde ise yıllık bazda yüzde 31 artış, aylık bazda yüzde 36 artış olarak gerçekleşti. 2009 Kasım ayında 2008 yılının Kasım ayına göre yüzde 63 oranında fiş sayısı artışı yaşanmış olması, 2008 Kasım ayında ekonomik krizin etkisi ile en düşük seviyelerinden birine inen özel tüketimin bir yıl içinde yaşadığı toparlanmanın da bir kanıtı olarak değerlendiriliyor.

1 yılda toplam fiş sayısında yüzde 14’lük artış kayıtlılık oranındaki artışın sürdüğüne işaret ediyor. Geçen yıl bu oran yüzde 16 oldu. Tüketici uzun bir zamandan bu yana sık ama az alışveriş temposuna alıştı. Kasım ayında cirolardaki artışa rağmen fiş sayılarının azalması, fiş başına cirolarda artışa işaret ediyor.

Kampanyalar ve özel günler, istenen sonucu yaratma becerisi gösteriyor.Hazır giyim sektörü Kasım ayında yıllık ciro ve fiş sayısı gelişimi açısından öncü konumundadır. Ancak, kayıtdışı artış oranını bilmeden bu veriler ile ilgili iyimser bir yorum yapmak zorlaşyor.