27 Aralık 2009 Pazar

Şirket Karlılığını Arttırmaya Nereden Başlayalım?

Şirket Karlılığını Arttırmaya Nereden Başlayalım?

1. Firmanın gerçek performansı kısa ve uzun vadeli karlılıktır. Gerisini dinlemeyin.
Teorik finans kitapları, şirketin asıl hedefinin karı arttırmak değil, şirket değerini maksimum yapmak olduğunu söylerler.Bu konuda ciddi tereddütlerimiz mevcuttur. İster kısa vadeli olsun, ister uzun vadeli olsun, kar bir işletmenin her şeyidir. Şirket değerini arttırmanın da yegane yolu karlılığı arttırmaktır. Şirketin gelecek için çok şeyler vaAd etmesi, nakit akışının çok başarılı olması ve bunun gibi her şey, aslında karlılıktan geçmektedir.
Bir şirket yöneticisinin de en önemli sorularından bir tanesi “şirket karlılığını arttırmaya nereden başlayayım?” sorusudur. Bu sorunun cevabını irdelemek için aşağıdaki modele bakalım.

2. Şirketin karı nasıl artırılır?
Bir şirketin 6 fonksiyonu olduğunu düşünelim. ( satınalma, nakliye, fiyatlama, maaş ödeme, planlama, bütçeleme, koordinasyon, iletişim, ithalat, ihracat, vb fonksiyonlar ) Bu fonksiyonların performanslarını 1 olarak değerlendirirsek, şirketin toplam performansı hepsinin çarpımı olan 1 olacaktır. Varsayalım ki fonksiyonlardan birinde (örneğin: F2) ciddi bir iyileştirme yapıldı ve performansı iki katına çıkarıldı. O zaman aşağıdaki tabloda F2'nin 1 olan değerinin yani performansının 2 olduğunu görürüz. Dolayısıyla işletmenin performansı %100 artarak 2'ye çıkmıştır. Görüldüğü gibi sadece bir fonksiyona sağlanan bir iyileştirme, tüm şirketin performansını arttırmaktadır.
Değerlendirmeye başka bir şekilde yaklaşırsak; sadece bir fonksiyonda yüksek miktarda iyileştirme yapmak yerine tüm konularda %20'lik bir iyileştirme yapabildiğimizi varsayalım. O zaman, tüm fonksiyonların performansı 1,20'ye yükselmiş olmaktadır ve o zaman şirketin performansı 2,99'a yükselecektir.
Gerçekte bir işletmede 6-7 değil, en azından 100 fonksiyon olduğunu düşünürsek, aşağıdaki tabloya bakalım. 100 fonksiyonu olan bir işletmede her işi %2 geliştirebilsek şirketin performansı yaklaşık 7 kat artmaktadır. Biraz daha ileri giderek her fonksiyonun performansını %20 arttırmayı başardığınızda ise şirketin performansı 82 milyon kat artmaktadır.
İmkansız mı görünüyor? İşte size bunu başarmış şirketlerden örnekler; Microsoft, Dell, Ford, Shell, IBM, 3M, Sabancı Grubu, Koç Grubu, Anadolu Kaplanları vb. Bu firmalar yıllar içinde birçok fonksiyonlarında ciddi iyileştirmeler yaparak bu günlere gelmişlerdir. Küçücük bir garajdan, dünyanın en büyük firması olmak demek; 82 milyon kat büyümek demektir. Bizim imkansızımız başkalarının gerçeği olmuş durumdadır.
3. Sadece yenilik yaratmakla bir kereliğine başarı o kadar da önemli değildir.
Sistemli ve metodolojik olarak elde edilen kalıcı ve sürekli sağlanacak karlılıklar, bir kereliğine ya da kısa bir süre için sağlanan büyük başarılardan daha değerlidir. Şirket mezarlıkları, zamanında çok başarılı olmuş şirketlerle doludur. (Bu konuda sayın Rauf Ateş’in çok değerli çalışmaları olduğunu biliyor ve sonuçları merakla bekliyoruz.)
Bundan dolayı; işletmeniz içinde karlılığı sürekli yaratacak mekanizmaları kurmanız gereklidir. Aslında Genel Müdürlerden de beklenen budur.

4. Üst Kademe Yöneticinin Performansı!
Şimdi yöneticilere soruyoruz. Sizlerin yönettiği bir işletmede, tüm fonksiyonlarda %20’lik bir iyileştirme yapamaz mısınız? Yapabilirseniz işletmenizin performansını 3 kat arttırabilirsiniz. Bunu yapamıyorsanız kendi yöneticiliğinizi sorgulamanız gereklidir. Yöneticiler, bilfiil iş yapmamalarına rağmen, neden yüksek ücret alırlar?; İşte bu performansı yaratmak için.
5. İşletme karını artırıcı bazı çok büyük projelerden istenilen sonuçlar alınamamaktadır.
İşletme karını arttırmaya yönelik yapılan çok büyük çaplı bazı çalışmaların başarıya ulaşması oldukça zor ve az miktarda olmaktadır. Bunun nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:
Toplam Kalite Yönetimi (TKY) işletmeye belli konularda fayda sağlamakta, ama karlılığa etkisi çok sınırlı kalmaktadır.
“6 Sigma” çalışmaları ise, çok ciddi miktarda detay ve rakamsal çalışmalar gerektirmektedir. Türkiye’deki işletmelerin %99’u bu tür çalışmaları yapamazlar. Çünkü; bunu yapacak bilgi, data ve tecrübe birikimleri yoktur ve alt yapıları uygun değildir.
İşlerin yeniden yapılandırılması (reengineering) gibi çalışmalar ise istenilen sonuçları verememektedir.
En iyi sonuçlara; işletmenin içinde odaklanılacak bazı önemli konuları seçerek, iyileştirme çalışmaları yapmakla ve bunu ana stratejiye uygun bir şekilde uygulamaya geçirmekle ulaşılmaktadır. Tabiki şirketinizin bir vizyonu, misyonu ve buna uygun bir stratejik planı varsa. Bunlar yoksa, zaten siz şirketi yönetmiyorsunuz, sizin yerinize, ekonomideki ve sektördeki rüzgarlarla, işçileriniz ve orta kademe yöneticileriniz işletmenizi yönetiyor demektir. Bu da işletmenizin batışının temellerini hazırlar.
6. Sonuç olarak; karlılığı artırmak için yapılması gereken nedir?
Hemen geleceğinizi planlayın. Daha sonra ana stratejinize uygun yapılması gereken karlılığı arttırıcı çalışmaları belirleyin ve önem sırasına göre uygulamaya başlayın. Bunun için çok küçük bir gruplar (3-4 kişilik) oluşturun ve bu grubu da sonuçlara göre yönlendirin ve ödüllendirin. Her departmanda sağlayacağınız %2’lik bir iyileştirme işletmenizin performansını 624% artıracaktır. Bir üst kademe yönetici olarak bunu başarabilecek misiniz?

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder